اراک به‌عنوان یکی از قطب‌های صنعتی کشور، در دهه‌های گذشته میزبان کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی بزرگی بوده که در حوزه‌های مختلفی مانند ماشین‌سازی، صنایع سنگین، قطعات صنعتی و حتی صنایع شیمیایی فعالیت می‌کنند. حضور این صنایع، نه تنها موجب اشتغال‌زایی گسترده در منطقه شده، بلکه باعث شکل‌گیری شبکه‌ای از کسب‌وکارهای وابسته و زنجیره‌های تأمین شده است. در کنار صنعت، فعالیت‌های معدنی در مناطق اطراف اراک نیز قابل توجه‌اند؛ استخراج سنگ‌های ساختمانی، مواد اولیه معدنی و خاک‌های صنعتی بخشی از این فعالیت‌ها را تشکیل می‌دهند. با این حال، چالش‌هایی نظیر فرسودگی ماشین‌آلات، آلودگی زیست‌محیطی و فشار بر منابع طبیعی، مسائلی هستند که نیاز به توجه جدی و مدیریت بلندمدت دارند.
صنعت و معدن در اراک علاوه بر ظرفیت‌های اقتصادی، همواره با نوسانات اقتصادی و تغییرات سیاست‌گذاری در سطح ملی نیز دست‌و‌پنجه نرم کرده‌اند. تغییر در نرخ ارز، محدودیت‌های صادراتی، کمبود مواد اولیه وارداتی و افزایش هزینه‌های تولید، از عواملی هستند که در سال‌های اخیر بر عملکرد واحدهای صنعتی و معدنی این منطقه تأثیر گذاشته‌اند. در برخی مواقع، این فشارها منجر به تعطیلی یا کاهش ظرفیت تولید برخی واحدها شده است. همچنین، بهره‌برداری بی‌رویه از منابع معدنی در نبود نظارت کافی، نگرانی‌هایی در مورد پایداری محیط‌زیست و منابع طبیعی به‌وجود آورده است. برای حفظ توازن میان توسعه اقتصادی و حفاظت از منابع، اراک نیازمند برنامه‌ریزی دقیق‌تر، نوسازی زیرساخت‌ها و حمایت از فناوری‌های کم‌مصرف و پایدار در حوزه صنعت و معدن است.