استان خراسان شمالی به دلیل تنوع اقلیمی، از مراتع کوهستانی تا دشتهای نیمهخشک، زیستگاه گونههای مختلفی از حیوانات اهلی و وحشی است. دامداری سنتی هنوز در بسیاری از روستاها رایج است و پرورش گوسفند، بز و گاو از منابع اصلی درآمد و تغذیه خانوارها محسوب میشود. از سوی دیگر، حیات وحش منطقه شامل گونههایی نظیر گرگ، روباه، خرگوش، کبک و برخی پرندگان شکاری است که در مناطق حفاظتشده یا کوهستانهای دورافتاده زندگی میکنند. این حیوانات با تهدیداتی مانند کاهش زیستگاه، شکار غیرمجاز و تغییرات اقلیمی روبهرو هستند، که گاهی موجب برهم خوردن تعادل طبیعی و کاهش جمعیت آنها میشود.
تعامل میان انسان و حیوان در خراسان شمالی تنها به جنبه اقتصادی محدود نیست، بلکه ریشه در فرهنگ، باورها و سنتهای بومی دارد. بسیاری از خانوادهها با حیوانات زندگی میکنند و در فعالیتهای روزمره، از کشاورزی تا جابهجایی کالا، از آنها بهره میبرند. همچنین برخی آیینها و داستانهای محلی بازتابی از نقش حیوانات در زندگی اجتماعی مردماند. با این حال، چالشهایی مانند کمبود منابع غذایی برای دامها در دورههای خشکسالی، کاهش چراگاهها، و نیاز به بهداشت دام، فشار زیادی بر سیستمهای محلی وارد کرده است. آینده پایداری در رابطه با حیوانات در این استان نیازمند برنامهریزی دقیق، آموزش دامداران و حفاظت از منابع طبیعی است تا هم منافع انسانی حفظ شود و هم تنوع زیستی آسیب نبیند.